Ü.Hacıbəyov adına Bakı Musiqi Akademiyası, Bəstəkarlar İttifaqı,
SOROS, IREX, IATP, BP-AMOKO, Avrasiya fondu, Müəllif Hüquqları Agentliyi,
Qərb Universiteti, İncəsənət Universiteti kimi təşkilat və şirkətlərin
nümayəndələri iştirak edirdilər.
Jurnalımızın redaktoru Leyla FƏRƏCOVAYA mərasimlə
balgı materiallar hazırlamaq tapşırılmışdır.
Gəlin, ilk müsahibimiz kimi "Musiqi dünyası" jurnalının
baş redaktoru və təsisçilərindən biri,
sənətşünaslıq elmləri doktoru Tariyel
MƏMMƏDOVU dinləyək:
L.F.:-Siz Azərbaycanda birinci peşəkar musiqi jurnalının baş
redaktorusunuz. Belə bir jurnalı yaratmaq ideyası sizə haradan və
necə gəldi?
T.M.:-Hər bir ideya kimi, bu ideya da çox uzun zaman yetkinləşib,
hərtərəfli cilalanmışdı. Demək olar ki, buna çox çətinliklə nail
olduq.
Mən daim özümə sual verirdim: "Ola bilərmi ki, suveren ölkədə musiqi
xadimlərinin öz tribunası olmasın? Ola bilərmi ki, müstəqil ölkədə
musiqi elmi, bütün özünəməxsus tutumu ilə mövcud olsun, lakin, ümumdünya
elmi paradiqmasına daxil olunmasın? Ola bilərmi ki, demokratik ölkədə
musiqi təhsili və tərbiyəsi demokratik prinsiplərsiz həyata keçirilsin?
və s. və i.a. Bütün bu məsələlərin həll olunması üçün çıxış yolu
axtarıb tapmaq lazım idi.
Bu günkü hadisə isə, mənim inamımın düzgün yolda olmağını təsdiq
edir: belə bir peşəkar musiqi jurnalının nəşr edilməsi çox gərəklidir.
L.F.:-Jurnalın fəaliyyət dairəsi nədən ibarətdir və o hansı
vəzifələr daşıyır və daşımalıdır?
T.M.:-Bizim yaxşı yadımızdadır ki, keçmiş
sovet dövründə, hər hansı bir musiqi yaradıcılığının
hüdudu cürbəcür jurnallarda differensiasiya
olunmuşdu. Məsələn: "Sovetskaya muzıka"
jurnalı - peşəkar musiqişünaslar üçün;
"Muzıkalğnaə jiznğ" - musiqili-maarifçi
jurnalı; "Muzıka v şkole" - musiqili -pedaqoji, metodik
jurnal; bundan başqa, bir sıra ayrı-ayrı elmi
və akademik toplular və s. və i.a. çap olunurdu.
Azərbaycan musiqisinin tarixində heç zaman belə
jurnallar buraxılmayıb və biz uzun zamanlar həmin
adı çəkilən və rus dilində çap
olunan jurnallardan məlumat almaqla kifayətlənirdik.
Əgər Azərbaycan musiqişünaslarından
kimsə həmin nəşrlərdə öz məqalələrini
dərc etdirirdisə, bu hamı üçün çox
sevindirici bir hal olurdu.
Belə bir nəşrin artıq dərəcədə zəruri olması ona gətirib çatdırdı
ki, "Musiqi dünyası" jurnalı bütün musiqi yaradıcılığının hüdudlarını
özündə cəmləşdirdi, yəni bu jurnal həm elmi-pedaqojidir, həm tənqidi-publisistikdir,
həm də mədəni-maarifçi funksiyası daşıyır.
Əlbəttə, son nəticədə, jurnal öz məğzindən irəli gedərək, əlavə
jurnallar buraxa bilər, yəni ayrı-ayrı ixtisaslaşdırmalara bölünmək
şərti ilə. Məsələn, musiqi elmini və pedaqogikasını götürsək, bu
iki elmin bir neçə nəşrdə eyni zamanda mövcud olması və eyni məqsədləri
izləmək imkanları var. Bu həm musiqişünaslıqdır, həm musiqi nəzəriyyəsi,
həm musiqi psixologiyası, həm musiqi təhsili və s. və i.a.
L.F.:-Jurnalın başlıca məqsədi nədir?
T.M.:-Birinci: jurnal böyük bir proyektə daxil olunub. Onu "III
minilliyin Azərbaycan musiqisi" adlandırmaq olar. Bu nə deməkdir?
Bu o deməkdir ki, III minilliyə biz Azərbaycan musiqi mədəniyyətini,
yəni xalq musiqisindən, şifahi ənənəli professional musiqidən tutmuş,
ifaçılıq və bəstəkarlıq yaradıcılığına qədər bütün dəyərli irsi
qorumalıyıq və gələcək nəsillərə çatdırmalıyıq.
İkinci: jurnal təkcə Azərbaycanın musiqi həyatını yox, dünyada
ən əsas, ən başlıca musiqili hadisələri işıqlandırmalıdır.
Üçüncü: jurnal gənc musiqişünaslarımıza qarşı münasibətdə tərbiyəçi
vəzifəsi daşımalıdır. Onlara öz fikirlərini mədəni şəkildə izah
etmək bacarığı aşılamalı, musiqişünaslıq fikir və düşüncələrini
düzgün ifadə etməkdə yol göstərməli, lazımi analiz metodikası, publisistika
və tənqidi materiallarla təmin etməlidir.
Dördüncü: jurnalın beynəlxalq statusu olmalıdır. Burada mən qeyd
etmək istərdim ki, "Musiqi dünyası" jurnalı türk musiqisi dünyasının
jurnalıdır və bütün türk xalqlarını mənəvi baxımdan birləşdirir,
lakin bununla yanaşı, biz bütün dünyanın ən məşhur musiqişünaslarının
yazılarını da çap etmək fikrindəyik. Bu da olduqca vacibdir.
Demək istərdim ki, 2000-ci ilin 1-ci nömrəsində tanınmış özbək
musiqişünası A.Cumayevin məqaləsini (rus dilində) verəcəyik və artıq
bu fakta görə jurnalı beynəlxalq dərgi saymaq olar.
Beşinci: jurnal, hökmən, beynəlxalq aləmdə nüfuz qazanmış, məşhur
musiqi jurnallarıyla birgə, Azərbaycanda öncül musiqi fikirlərinin
aparıcısı və yayımlayıcısı olmalı və bütün dünyanı Azərbaycan musiqi
sənətinin ən yüksək nailiyyətləriylə tanış etməlidir.
L.F.:-Sadaladıqlarınız nə dərəcədə realdır? Həmin məsələlərin
həllini necə görürsünüz?
T.M.:-Bu günkü prezentasiya - sualınıza cavabdır. Bu gün jurnalın
İnternet versiyası meydana çıxıb. Əslində, biz iki jurnal nəşr etmişik
- çap və elektron variant, yəni İnternet - jurnal. Jurnalın nəşr
olunan çap variantı 18 sentyabrda, Azərbaycanda təntənəylə qeyd
olunan Musiqi Günü bayramında, Azərbaycan professonal musiqisinin
klassikləri, Ü.Hacıbəyovun və M.Maqomayevin ad günündə təqdim edilmişdir.
Jurnalın həcmi 22 ç.v.-dir (172 səh.). və o, Azərbaycan əlifbasının
latın qrafikası versiyasında çap olunub.
Bu gün isə faktiki olaraq, onun 2-ci nəşridir - İnternet-jurnal
şəklində. İndiki zamanda 2-ci variant bütün dünyada Azərbaycan musiqisi
ilə maraqlanan şəxsləri qane edə bilər.
Deyilənlərdən başqa, bizim İnternet - jurnalın çox dəyərli cəhəti
odur ki, orada Azərbaycanda və, ümumiyyətlə, keçmiş sovetlər birliyi
məkanında ilk dəfə olaraq, tekst tək mətn halında yox, olduqca maraqlı
musiqi səsyazısıyla verilib və indi bütün Azərbaycan musiqi sənətinin
janrlarından, tanınmış xanəndələrdən tutmuş, professional bəstəkarların
musiqisinədək geniş çeşidli musiqini dinləmək olar. (L.F.:Bu nömrənin
çapa hazırlandığı ərəfədə "Musiqi dünyası" İnternet-jurnalının oxucu
və dinləyici kütləsinin sayı 319 nəfər olmuşdur.)
Əlbəttə, İnternet - jurnalı nöqsansız saymaq olmaz, çünki o təkcə
Azərbaycan dilinin latın qrafikasında çap olunub və bu o deməkdir
ki, bütün dünyada onu yalnız Azərbaycan dilini bilən şəxslər oxuya
bilərlər. Gələcəkdə biz çalışacağıq jurnalı 2 dildə çap edək - Azərbaycan
və ingilis dillərində. Bu günkü zamanda həmin məsələ də olduqca
zəruridir.
Bu gün hamı görür ki, belə bir jurnalın çap olunması necə vacib
və mənalıdır, jurnalın nə qədər müsbət cəhətləri var. Məni hədsiz
şadlandıran odur ki, bizim, Azərbaycanda ilk dəfə olaraq belə bir
jurnalın çap edilməsi fikrimiz hazırda həyata keçirilib və bu işin
iştirakçıları əllərindən gələni əsirgəməyiblər.
L.F.: - Jurnalın meydana çıxmasında kimlər Sizinlə əməkdaşlıq
göstərib?
T.M: -Birinci növbədə mən Azərbaycan Respublikasının Bəstəkarlar
İttifaqına öz dərin minnətdarlığımı bildirmək istərdim: İdarə heyətinin
sədri T.Quliyevə, I katib V.Adıgözəlova və katib R.Zöhrabova. Onlar
jurnalın təşkilində, formalaşmasında və ideoloji istiqamət seçməkdə
çox mühüm köməklik göstərdilər. Yeri gəlmişkən, demək istərdim ki,
jurnalın adını V.Adıgözəlov təklif etmişdir.
Bundan savayı, jurnalın yaradılmasında redaksiya heyətinin üzərində
böyük məsuliyyət vardı. Baxmayaraq ki, redaksiya heyətinin üzvlərindən
hər birinin hər bir problemə öz şəxsi fikirləri və nöqteyi-nəzərləri
vardı, sıx əməkdaşlığımızın nəticəsində istənilən harmoniya yarandı
ki, belə hadisə birlik və mübarizə dialektik qanunuyla xarakterizə
olunur. Redaksiya heyətinin üzvlərinə öz təşəkkürümü və minnətdarlığımı
bildirmək istərdim.
SOROS fonduna və IREX təşkilatına da jurnalın İnternet-versiyası
üzərində aparılan işlərə görə dərin minnətdarlığımı
bildirirəm.
Mən öz minnətdarlığımı jurnalın redaksiyasına da çatdırmaq istərdim.
Jurnalın gələcəkdə yüksək nailiyyətlərə çatması üçün, redaksiyanın
əməkdaşları çox çalışıb və zəhmət çəkiblər.Xüsusi qeyd edilməli
və çox xoşa gələn bir faktdır ki, bu qısa vaxtda iki variantlı jurnalın
çap olunması üçün bütün görülən işlər ancaq sırf ruh yüksəkliyi
ilə, yəni əvəzsiz, pulsuz görülüb. Jurnalın yaradılmasının humanizm
ideyası məhz bu məqamda özünü tam qabarıqlığı ilə açıqlayıb.
Bir daha hamıya "çox sağol"umu bildirirəm.
Hörmətli oxucular! Sizə mərasim iştirakçılarının çıxışlarını, təbrik
və arzularını təqdim edirik:
Azərbaycan Respublikasının xalq artisti,
Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının I katibi,
professor Vasif ADIGÖZƏLOV:
-"Musiqi dünyası" jurnalının çıxışı bizim ictimai həyatımızda çox
mühüm bir hadisədir, çünki Azərbaycanda indiyə qədər bu həcmdə,
bu məzmunda heç bir jurnal olmayıb və ona görə də musiqimiz musiqişünaslığımız
ümumiyyətlə mədəniyyətimiz haqqında söz deməyə, rəy söyləməyə, fikir
söyləməyə bizim belə böyük tribunamız olmayıb. Bu gün bütün Azərbaycan
musiqisevərlərinin, bəstəkarların, musiqişünasların əllərində belə
bir jurnal var və orda onlar öz ürək sözlərini deyə bilərlər.
Daha çox maraqlandıricı cəhət, məncə, odur ki, jurnalın səhifələrində
Azərbaycanın musiqi sənəti, musiqi folklorundan tutmuş musiqili
bu günümüzə qədər - geniş işıqlandırılsın və sağlam tənqidə yer
verilsin, çünki bu tənqidə bizim böyük ehtiyacımız var.Xüsusən son
zamanlar Azərbaycanda əmələ gəlmiş üzdəniraq "bəstəkarlar", "ifaçılar",
"mətn yazanlar" bizim ümumi musiqi səviyyəmizlə düz gəlmirlər və
bunlara qarşı möhkəm tənqid, kəskin etiraz lazımdır. Və belə etiraz,
mənə elə gəlir ki, məhz jurnalın əsas vəzifələrindən biri ola bilər.
Mən, təbiidir ki, bu jurnalın yaranmasında, az da olsa, iştirak
etmiş bir şəxsəm, ona görə də bu gün çox sevinirəm və bütün Azərbaycan
xalqını, bütün musiqisevərləri, bütün mədəniyyət işçilərini - hamımızı
ürəkdən təbrik edir və bu jurnala uzun ömür, böyük uğurlar arzulayıram.
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirinin
müavini Sevda MƏMMƏDƏLİYEVA:
-Əvvəla, mən Mədəniyyət Nazirliyinin adından, Mədəniyyət naziri
Polad müəllimin adından jurnalın əməkdaşlarını təbrik etmək istərdim.
Birinci dəfədir ki, bizim respublikamızda yüksək səviyyəli musiqi
jurnalı çap edilib. Jurnal bütün musiqi aləmi üçün vacib və lazımlıdır,
xüsusən, musiqi təhsili üçün də. Musiqi məktəblərində vəsaitlərin
çatışmamazlığını gərginliklə hiss edirlər və güman edirik ki, "Musiqi
dünyası" jurnalının fəaliyyəti onlara əsaslı bir kömək olacaq.
Jurnalın, hələ ki, bir nömrəsi çıxıb və onun meydana gəlməsinin
nəticəsi hələ gələcəkdədir. İnternetə çıxmağınız isə bu jurnalı
daha da gərəkli və əhəmiyyətli edir, və demək olar ki, Avropaya
və ümumiyyətlə bütün dünyaya, "pəncərə" açmısınız.
Mənim bir istəyim var ki, jurnalda tənqidi məqalələr də olsun.
Onlara bizim ehtiyacımız çox böyükdür. Çox vaxtlar insan öz yaradıcılığına
qapanır və dərin, mənalı tənqid ona dəyərsiz xeyir verərdi.
Mən Sizi təbrik edib, gələcəkdə böyük müvəffəqiyyətlərə çatmaq
arzulayıram.
Ü.Hacıbəyov adına Bakı Musiqi
Akademiyasının rektoru, Azərbaycan
Respublikasının xalq artisti, professor
Fərhad BƏDƏLBƏYLİ
-Biz həmişə informasiya çarpışmalarını uduzuruq: həm siyasətdə,
həm də mədəniyyətdə. Bu səbəbə görə "Musiqi dünyası" jurnalının
İnternetə çıxışı bizim bütün musiqi ictimaiyyəti üçün çox faydalıdır.
Jurnal öz üzərinə çox vacib bir vəzifə götürüb - dünya auditoriyasına
Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin, Vətənimizin səsini çatdırmaq.
Bu isə olduqca məsuliyyətlidir.
Yaxın gələcəkdə "İnternet" anlayışı bizim üçün bu günkü televiziya
sistemi ilə eyniləşəcək və əgər İnternetdə Azərbaycan musiqisindən
bir səhifə də olmayacaqsa, bu o deməkdir ki, bizi heç bir kəs tanımayacaq.
Məhz buna görə də, baxmayaraq sözlərim çox ucadan səslənir, mən
hesab edirəm ki, bu gün, həqiqətən tarixi gündür. Bizim əllərimizdə
bu günədək belə bir nəşr olmayıb. Əlbəttə, "Qobustan" jurnalı var,
lakin o, ümumiyyətlə, mədəniyyət toplusudur. Yalnız musiqi sənəti
üzrə ixtisaslaşmış jurnalımız indiyə kimi yox idi, hazırda isə var.
"Musiqi dünyası" jurnalına yeganə arzum budur ki, sözün düzgün,
sağlam mənasında tənqidi olsun. Bizim mədəniyyətimizdə sənət, sənətkarlıq
meyarları və anlamları gözdən salınıb və silinib yoxa çıxmaq üzrədirlər.
Hər hansı bir bacarıqlı və qabiliyyətli şəxsi, musiqiçini, "dahi",
yaxud "görkəmli" adlandırırlar. Belə gediş çox zərərli və təhlükəlidir.
Məsələn, mən hər bir konsertimdən sonra həmişə tənqidi rəyləri də
eşitmək, bilmək istərdim. Yalnız beləliklə, biz irəliləyəcəyik.
Hamı "dahi" olandan sonra nəyə cəhd etməliyik və nəyə can atmalıyıq?
Həmin məsul vəzifəni jurnal öz üzərinə götürməlidir. Yüksək professional
və dərin mənalı tənqidi tədqiqatlara geniş yer verilməlidir. Bu
həm bizim bəstəkarlarımız üçün, həm də ifaçılarımız üçün böyük kömək
olardı.
Lakin, yenə də, əsas niyyət - jurnalın İnternetə çıxışıdır. Buna
görə də mən bu gün çox şadam, və xoşbəxtəm və jurnalın əməkdaşlarına
mümkün ola bilən bütün uğurları arzulayıram.
Sənətşünaslıq doktoru, professor Zemfira SƏFƏROVA:
-Jurnalın çapdan çıxmağı diqqətəlayiq bir hadisədir. Əvvəla, Azərbaycanda
birinci dəfədir ki, musiqi jurnalı çap olunub; ikincisi - jurnal
Azərbaycan dilində çıxır (latın qrafikası ilə); üçüncüsü isə - bu
jurnalın İnternetə çıxışı var və bu, olduqca vacibdir.
Jurnaldan hər hansı bir musiqi sənətinə aid olan bilikləri almaq
olar. İndiyədək biz - musiqişünaslar, öz tədqiqatlarımızı tam şəkildə
çap olunmasını illərlə gözləyirdik, baxmayaraq ki, həcmin, cizgilərin,
cədvəllərin, not materiallarının məhdudlaşdırılması bizim işimizi
çətinə salırdı. Bütün bu adı çəkilən problemlər "Musiqi dünyası"
jurnalı meydana çıxmağı ilə yox oldular. Biz çoxdan belə bir jurnalı
gözləyirdik, həm də tarixdən bilirik ki, bəzi jurnallar, məsələn
"Molla Nəsrəddin", bir sıra kitablardan daha mənalıdır.
Bundan başqa, jurnal 18 sentyabr - Musiqi Günü bayramı ərəfəsində
çıxıb və bu fakt həm çox əhəmiyyətli, həm də çox mənalıdır. Mən
özümü xoşbəxt his edirəm ki, jurnalın 1-ci nömrəsində Ü.Hacıbəyovdan
yazılan məqalənin müəllifiyəm. Mən xüsusən də bu jurnalın gələcək
tarixinin bir növ azarkeş və təəssübkeşiyəm, çünki redkollegiyanın
üzvüyəm. "Musiqi dünyası" jurnalına böyük uğurlar və uzun ömür arzulayıram.
SSRİ və Azərbaycan Respublikasının xalq artisti,
professor Arif MƏLİKOV:
-"Musiqi dünyası" jurnalının çapı respubikamızın həyatında mühüm
bir hadisədir. Mən elə hesab edirəm ki, Azərbaycan xalqının incəsənət
tarixində ən böyük nailiyyətlərə məhz musiqi sənəti çatıb. Bu həm
Azərbaycan milli musiqi mədəniyyətinin zəngin tarixidir, həm dahi
şəxsiyyətlərimizin irsidir, həm professional səviyyədə təşkil edilmiş
musiqişünaslıq elmidir və s. və i.a. Burada artıq öz xalqımızın
qarşısına və həm də dünya səviyyəsinə nə ilə, hansı nailiyyətlərlə
çıxmağımızdan söhbət gedə bilər və gedir.
Ola bilər, biz yaxşı təsəvvür etmirik ki, İnternet nədir, lakin
fakt odur ki, "Musiqi dünyası" jurnalının dünyaya səsimizi çatdırmaq
istəyi ən böyük tərifə layiqdir.
Mən bütün işıqlı, çoxçalarlı dünyanı şəxsən görmüş insanam və bilirəm
ki, başqa ölkələrdə "Azərbaycan anlamı" nədir və nə deməkdir. Təəssüflər
olsun ki, bizi çox vaxt tanımırlar və bu baxımdan hər hansı dünya
səhnəsinə çıxışımız çox mənalıdır və son dərəcə gərəklidir. Buna
görə də istəyirəm ki, jurnalın səhifələrində bizim musiqi sənətimiz
bütün aspektlərdə geniş və ləyaqətlə təqdim edilsin.
"Musiqi dünyası" jurnalına çox rəğbətlə yanaşıram. Mən başa düşürəm
ki, nəşr fəaliyyəti, yazılar üzərində yaradıcılıq işi nədir və arzu
edərdim ki, belə xeyirli işə başlamış adamlar öz üzərinə götürdükləri
məsuliyyəti daim anlasınlar.
Akademik Bəkir NƏBİYEV:
-Ədəbiyyatın, mədəniyyətin, xüsusən mətbuatın tarixindən bilirik
ki, hər bir cəmiyyətin inkişafında elə bir mərhələ gəlir çatır ki,
orada mətbuat orqanının yoxluğu daha mümkün deyil.
Bir zaman Azərbaycanda cəmi-cümlətanı bir qəzet var idi - "Əkinçi"
qəzeti. Elə bir vaxt gəlib çatmışdır ki, Azərbaycanın və xüsusən,
Bakının gündəlik həyatında "Əkinçi"siz dolanmaq olmurdu. "Əkinçi"dən
bizim bütün digər mətbuatımız doğuldu və yetişdi. İndi isə, belə
bir vaxt gəlib çatıb ki, musiqişünaslıq elmimizi, bizim, ümumiyyətlə,
musiqi həyatımızı, bu gün təqdim edilən "Musiqi dünyası" jurnalı
olmadan təsəvvür edə bilmirik.
Mən jurnalı varaqladım və çoxsahəli bir jurnal olduğu inamı məndə
möhkəmləndi. Doğrudan da, klassik musiqidən tutmuş, bizim bu günkü
musiqi həyatımıza qədər, istər elmi baxımdan, istər sırf sənətin
özünün incəlikləri baxımından, çox dəyərli, ürəyə yatan bir jurnal
meydana çıxıb. Bu münasibətlə mən öz həmkarlarımızı, yoldaşlarımızı
təbrik edirəm ki, belə bir məzmunlu jurnalın birinci nömrəsi işıq
üzü görüb.
Bir vaxt, Mirzə Fətəli Axundov "Viflisdən Bakıya, Həsən bəy Zərdabiyə,
həmin "Əkinçi" qəzetinin birinci, baş və yeganə redaktoruna, məktub
yazmışdı və orada deyirdi ki, "Bakıda məktəblər azdır, demək olar
ki, yoxdurg." Yəni məktəblər Bakıda olmayan vaxtda, M.F.Axundov
Həsən bəy Zərdabiyə müraciət edirdi ki, o, bir axşam evində bir
çay dəstgahı düzəltsin və Bakının ziyalılarını və bir qədər imkanlı
adamları çağırsın və bu mətləbi açsın ki, bizim məktəblərimiz yoxdur
və məktəb açmaq lazımdır. Görsünlər ki, kim nə ilə kömək edə bilər:
qələmi olan - qələmiynən; ağlı, intellekti olan - intellektiynən;
kimin ki, imkanı var maddi cəhətdən - maddi köməyini əsirgəməsin
və belə məktəbləri yaratmaq mümkün olsun. Bəlkə bu anologiya bir
az uzaqdan gəldi, amma bu gün, bura gələrkən, qəlbimdə M.Fətəlilərə,
H.Zərdabilərə rəhmət oxudum ki, onların səpdikləri toxumlar bu gün
beləcə cücərir və özünü göstərir.
Məni fərəhləndirən məqamlardan biri də odur ki, jurnalın bütün
materialları İnternetə verilib. Gəlin, razılaşaq ki, biz bəzən qalın-qalın,
ciddi kitablar yazırıq və bu kitablar, əlbəttə lazımdır. Lakin,
onlar çox təəssüf ki, Bakı şəhərinin kənarına çıxmır. Yəni onların
dili, məzmunu, yayılma üsulları istər bizim xeyrimizə, istər zərərimizə
danışan ölkələrə, millətlərə kifayət qədər çatmır. İndi isə, "Musiqi
dünyası" jurnalının İnternetə verilməsi, mən inanıram ki, bizim
musiqişünaslıq elmimizi, bizim bəstəkarlıq sənətimizi və ümumiyyətlə,
milli musiqi sənətimizin geniş yayımlanma və tanınmasına çox ciddi
kömək edəcək. İndi materiallara baxmaq da olar, musiqi nömrələrinə
qulaq asmaq da. Və bundan mənim ürəyim dağa dönür.
Sizin hamınızı təbrik edirəm, hamınıza böyük uğurlar arzulayıram.
Çox olsun belə jurnalımız. Yaşasın "Musiqi dünyası" jurnalı.
Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının katibi, sənətşünaslıq
doktoru,
professor Ramiz ZÖHRABOV:
-"Musiqi dünyası" jurnalının I sayının işıq üzü görməsini biz musiqişünaslar,
habelə musiqi ictimaiyyəti üçün əlamətdar hadisə saymaq olar. Axı,
bu günümüzə qədər öz doğma respublikamızda professional musiqi jurnalımız
olmamışdır. Bəstəkarlar İttifaqının təsisi ilə XXI əsrin astanasında
geniş təmayüllü mündəricəyə malik jurnalın çapı musiqi ictimaiyyətimiz,
geniş oxucu kütləsi, musiqi sahəsində təhsil alan tələbə və müəllimlər
üçün gözəl töhfədir.
Bu jurnaldan biz çox şey gözləyirik: elmi-tənqidi, elmi-publisistik,
mədəni-maarif, pedaqoji-metodik məqalələr, musiqinin müxtəlif problemlərinə
həsr olunmuş "Dəyirmi masalar", kulturoloji, incəsənətin ayrı-ayrı
sahələri ilə musiqinin əlaqəsi məsələlərinə aid yazıların dərc olunması
və i.a.
Mən əminəm ki, baş redaktor daxil olmaq şərtilə, redaksiya heyəti
bu işin öhdəsindən bacarıqla gələcək, jurnalımız uzunömürlü olacaq
və o, Beynəlxalq statusa layiq görüləcəkdir.
Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi
hərbi-orkestr xidmətinin rəisi, baş hərbi dirijor, Azərbaycan Respublikasının
xalq artisti,
professor, polkovnik Yusif AXUNDZADƏ:
-"Musiqi dünyası" jurnalının çap olunması respublikamızın ictimai
həyatında çox mühüm bir hadisədir.
Şəxsən məni, Müdafiə Nazirliyinin hərbi orkestr xidmətinin rəisi
və baş dirijoru kimi bu fakt çox sevindirdi. Güman edirəm ki, jurnalın
səhifələrində Azərbaycanın hərb musiqisi tarixindən, hərbi dirijorlardan
və orkestrlərdən maraqlı məqalələr veriləcək.
Ən əsası isə odur ki, respublikamızın çox çətin vaxtında, müharibə
aparılan vəziyyətdə, gənclərə vətənpərvərlik ruhu aşılanmasında,
onların estetik tərbiyəsində jurnalın fəaliyyəti böyük kömək göstərə
bilərdi. Məsələn: vətənpərvər hərbi mahnıların, marşların çap olunması;
hərbi-musiqi yazan bəstəkarların məqalələri və onların yaradıcı
portretləri; ifaçılarla müsahibələr və s. və i.a.
Jurnalın İnternetdə çıxması da olduqca əhəmiyyətlidir. İndi bütün
dünya Azərbaycan musiqisinin müvəffəqiyyətlərini öyrənə bilər.
Mən hamını ürəkdən təbrik edirəm və yaxın gələcəkdə böyük nailiyyətlərə
çatmağı arzulayıram.
Respublika Müəllif Hüquqları Agentliyinin sədr
müavini, Natiq İSAYEV:
-Bu gün Azərbaycanın musiqi ictimaiyyətinin həyatında xoş, əlamətdar
bir gündür. Nəhayət ki, böyük və zəngin bir irsə malik olan musiqi
dünyamızın elmi-nəzəri məsələlərindən və ümumiyyətlə, qabaqcıl dünya
musiqi mədəniyyətindən yazan bir jurnal nəşrə başlamışdır. Təəssüflər
olsun ki, indiyədək respublikamızda musiqi incəsənəti ilə bağlı
belə bir nəşr yox idi.
Jurnalın "Milli musiqimizin korifeyləri", "İrsimiz", "Musiqili
teatr", "Poeziya və musiqi", "İfaçılıq", "Musiqi təhsili", "Ustadlarımızın
xatirəsinə" və s. bölmələrində verilən yazılar günün nəbzini tutan
materiallar səviyyəsindədir.
Bundan başqa, jurnalda müəllif hüquqlarına da xüsusi diqqət yetirilib
və mən əmin edirəm ki, gələcəkdə də bu suallarla bağlı materialların
çapı davam etdiriləcək və jurnalın səhifələrində həmin problemlərin
müzakirəsi üçün imkan yaranacaq.
İlk addımlarını atan "Musiqi dünyası" jurnalının birinci nömrəsində
belə geniş və ciddi problemlərə işıq salmağa cəhd göstərməyi böyük
bir tərifə layiqdir və həmin cəhətlər jurnalın gələcəyinə ümid verir.
Jurnalın yaradıcı kollektivini ilk uğur münasibəti ilə ürəkdən
təbrik edirəm. Onların hər birinə cansağlığı və çiyinlərinə düşən
şərəfli məsuliyyətin öhdəsindən gəlməkdə müvəffəqiyyətlər arzulayıram.
IRTP proqramının koordinatoru,
Adil AXUNDZADƏ:
-Mən burada IREX təşkilatının nümayəndəsiyəm. IREX-ABŞ hökumətinin
humanitar təşkilatıdır və həmin təşkilat Azərbaycanda IRTP İnternet
layihəsini, yəni Azərbaycanın İnternetə daxil olması və bu yöndə
təhsil proyektini həyata keçirir. Təşkilatımız ABŞ hökumətinin maliyyə
yardımı ilə təmin edilir.
"Musiqi dünyası" jurnalının elektron variantı üzərində IRTP-dən
üç mütəxəssis bir aydan çoxdur ki, fəaliyyət göstərirlər. Bu proyekt
bir neçə nəzər-nöqtədən qeyri-adidir, çünki elektron proyekti üçün
ilk dəfədir ki, belə geniş işlər görülüb. Əvvəla, Azərbaycanda birinci
musiqi jurnalıdır ki, İnternetə çıxışı var. İkincisi, birinci İnternet
saytıdır ki, Azərbaycan dilinin əlifbasının təzə standartlarını
həyata keçirib. Həmin iş SOROS fondunun və IREX-in əməkdaşları ilə
birlikdə aparılıb. Hesab edirəm ki, həyata keçirilən proyekt, bizim
IRTP kollektivinə saysız-hesabsız fayda verib və verəcək. İş təkcə
onda deyil ki, biz bu proyektlə əlaqədar yeni texnoloji dünyaya
daxil olmuşuq. Biz yeni işıq üzü görmüş jurnalın sayəsində Azərbaycan
mədəni irsinin çox-çox tanınmış səhifələriylə tanış oluruq və başqa
xalqları tanış edirik.
Musiqi sənəti - hərtərəfli, universal bir anlayışdır. Və İnternet
sistemiylə musiqi sənəti elə bir orijinal birləşmədir ki, bizim
zəngin mədəniyyətimizi bütün dünyaya çatdıracaq. Həmin proyektin
əsas xüsusiyyəti də budur.
Bu gün mən çox şadam və fərəhlənirəm ki, "Musiqi dünyası" jurnalının
dünyaya çıxışında mənim də müəyyən əməyim olub. Hamımızı təbrik
edir və jurnalın baş redaktoru T.Məmmədova təşəkkürümü bildirmək
istərdim. Qeyd etmək lazımdır ki, jurnalın hazırlanması və çap işinin
həyata keçirilməsində məhz onun professionalizmi və tükənməz qüvvəsi
özünü büruzə verib.
Bununla belə, mən ABŞ hökumətinə, SOROS fonduna və onun nümayəndəsi
cənab Devid Stabbsa elektron proyektin həyata keçirilməsində texniki
və maddi köməyə görə minnətdarlığımızı bildirirəm.
Bir daha hamını təbrik edirəm.
Azərbaycan Respublikasının xalq artisti,
bəstəkar Ramiz MUSTAFAYEV:
-XX əsrdə Azərbaycan musiqisi Avropa musiqisinin 500 illik tarixi
yolunu keçib və mən elə hesab edirəm ki, heç bir sahədə musiqimizdəki
kimi inkişaf olmayıb. Baxmayaraq ki, bizim musiqi sənəti tariximiz
çox zəngindir, tarixi hadisələr nəticəsində itkilərimiz də az deyil.
Belə bir jurnal çoxdan olmalı idi. Jurnal öz fəaliyyətini bu gün
başlayıb və güman edirik ki, gələcəkdə indiyədək olan informasiya
boşluğunu dolduracaq.
Bundan başqa, axır vaxtlar radioda və televiziya efirində çox xoşagəlməz
səslər, qeyri-professional bəstəkarlar və onların qondarmaları səslənir.
Bunların qabağını almaq çox vacib bir vəzifədir. Buna görə, mən
təklif edərdim ki, jurnaldan başqa, qəzet də olsun, heç olmasa həftədə
1 dəfə, ya da 2 həftədə bir dəfə. Bu da hamı üçün lazımi və xeyirli
bir yenilik olardı.
"Açıq Cəmiyyət İnstitutu - Azərbaycan"
incəsənət və mədəniyyət proqramının müdiri,
musiqişünas Cahangir SƏLİMXANOV:
-"Musiqi dünyası" jurnalının nəşr edilməsi vaxtında baş vermiş
bir hadisədir. Biz bilirik ki, indiki zamanda bir neçə nəşriyyatlar
müəyyən səbəblərə görə bağlanır və belə bir jurnalın çapdan çıxmağı
üçün, birincisi, bu niyyətə mübtəla olmaq lazımdır və ən əsası,
özünə inam olmalıdır.
Gərək öz aləmində təsəvvür edəsən ki, hər-halda vəziyyət elə də
pis deyil və qabağa addımlamaq üçün hələ ki, imkan var.
Olduqca tərifə layiqdir ki, jurnal dərhal 2 variantda çıxıb: nəşr
və elektron, yəni İnternetdə. Gələcək üçün İnternet variantı daha
əhəmiyyətlidir.
Azərbaycanda musiqi mədəniyyətinin inkişafına təkan vermək üçün
yüksək səviyyədə ixtisaslı dövrü ədəbiyyat çox gərəklidir. İnsanlar
artıq dərəcədə oxumalıdırlar ki, onlarda teatrlara, konsertlərə
və ümumiyyətlə, musiqi sənətinə maraq artsın. Və bu mənada, madam
ki, belə bir jurnal var, bizim musiqi mədəniyyətimizin gələcəyi
üçün başlıca ruhlandırıcı amillərdən biri haqqında danışmaq olar.
Fəlsəfə elmləri doktoru, professor
Rəhman BƏDƏLOV:
-"Musiqi dünyası" jurnalının meydana çıxması Azərbaycanın musiqi
həyatında çox vacib bir hadisədir. Jurnalın əməkdaşlarının qarşısına
çətin bir məqsəd qoyulmuşdur: qədim dövrlərdən başlayaraq bu günədək
toplanan Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin böyük potensialını ümumiləşdirmək
və onu geniş yaymaq.
Bunun üçün jurnalın geniş fəaliyyət dairəsi var: müxtəlif bölmələr,
sərlövhələr, not yazısı və s. və i.a.
Belə geniş dünyagörüşlü jurnalın İnternetə çıxışı olduqca vacibdir.
Bu o demək deyil ki, sabahdan bütün dünya Azərbaycan musiqisinin
dərk edilməsi ilə məşğul olacaq, lakin, hal-hazırda İnternetin vasitəsi
ilə Azərbaycan musiqi sənəti haqqında müxtəlif məlumatlar almaq
olar.
Ona görə də, belə bir nəşrin gərəkli olması barədə iki fikir ola
bilməz. Jurnal bizə çox lazım idi və mən ona ən böyük uğur və nailiyyətlərə
çatmağı arzulayıram.
"Açıq Cəmiyyət İnstitutu - Azərbaycan"
icraçı müdiri, Devid STABBS:
-SOROS Fondunun Azərbaycan bölməsi 3 ildir ki, Bakıda çalışır.
Biz "Musiqi dünyası" jurnalının baş redaktorunu, T.Məmmədovu, gördüyü
böyük və gərəkli işinə görə rəğbətlə qarşılayırıq. Çox sevindirici
bir haldır ki, bu gün belə bir jurnal var və o, İnternetə verilib.
Jurnalın elektron variantı ilə yayılması imkanları hədsiz və hüdudsuzdur.
Jurnalın tirajı bu günə 500 dənədir və hər bir sürəti 5 ABŞ dollarına
başa gəlib. Jurnal 172 səhifəlikdir, ağ-qara, bərk cilddə çap olunub.
İnternet vasitəsi ilə bütün dünya bu jurnalı oxuya bilər və oradakı
yazılara baxmaqla musiqini dinləyə bilər. Bunlar, doğrudan da XXI
əsrin informasiya qaynağıdır.
Saytın ünvanından görmək olar ki, İnternet proyektini SOROS Fondu
və IREX təşkilatı hazırlayıblar və mən güman edirəm ki, bu "Musiqi
dünyası" jurnalı Azərbaycanda, Azərbaycan dilində çıxan yeganə bir
proyekt olmayacaq və bu yalnız birinci nümunədir. Arzu edirəm ki,
Azərbaycanda 100-dən çox belə jurnal çap olunsun: həm musiqidən,
həm tarixdən, həm təhsildən və s. və i.a.
Bizim IREX-nən birlikdə aparılan fəaliyyətimizin çox əhəmiyyətli
bir nəticəsi odur ki, İnternet üçün Azərbaycan dilinin drayver standartlarını
hazırlamışıq. Bütün dünyada və hər hansı kompyüter sistemində Azərbaycan
dilinin drayverləri yox idi və hərflərin əvəzinə iueroqliflər çıxacaqdı.
Biz isə bir neçə kod cədvəllərinin formalarını təşkil etmişik. Beləliklə,
latın və kiril qrafikasında indi dünyanın hər hansı bir ölkəsində
bu jurnala baxmaq olduqca əlverişlidir.
Bundan başqa, demək istərdim ki, bizim musiqiçi gənclərimiz və
ya hər hansı şəxslər - 10 nəfərə qədər - SOROS fondunun yerləşdiyi
binada İnternetdən pulsuz istifadə edə bilərlər. Biz, xüsusilə də,
hörmətli Fərhad Bədəlbəyliyə - Ü.Hacıbəyov adına Bakı Musiqi Akademiyasının
rektoruna - böyük minnətdarlığımızı bildirmək istərdik ki, həmin
SOROS Fondunun yerləşdirilməsi üçün Ş.Məmmədova adına Opera Studiyası
binasının bir bölməsindən istifadə etməyimizə icazə verib.