АЧЫЛМАМЫШ СЯЩИФЯЛЯР
BƏSTƏKARIN MÜQƏDDƏS RUHUNU ƏMƏLLƏRIMIZDƏ YAŞADAQ!
Raziyə ƏLIYEVA
ROSTROPOVIÇLƏRIN NƏSL ŞƏCƏRƏSI
Şeyla HEYDƏROVA
AZƏRBAYCANIN BAŞ ORKESTRI NIyazI epoxası (ARDI)
Nigar ƏLIYEVA Fərəh ƏLIYEVA
ÇARDAŞ VƏ MARKALAR VƏ YAXUD MARKALARDA ƏKSINI TAPAN MACAR RAPSODIYASI
Eldar ISKƏNDƏROV
ÜZEYIR BƏY HACIBƏYOV
Səadət QARABAĞLI

       Maddi vəziyyətə görə Leopold 18 yaşından dərs deməyə başladı. O, 1910-cu ildən N. Bıstrov adına Peterburq musiqi məktəbində müəllimlik edirdi. Uşaqları violonçeldə çalmağı öyrədirdi.
       Erkən pedaqoji səriştəsi sonralar ona çox kömək elədi. 1910-cu ildə konservatoriyanın qızıl medalla bitirən L. Rostropoviç qastrol səfərlərinə çıxır. Bir çox ölkələrdə, o cümlədən də Parisdə müvəffəqiyyətilə çıxışı haqda nəinki fransız mətbuatında, həmçinin amerika və ingilis mətbuatında da məlumat verilir. Və L. Rostropoviç üçün "Violonçelist solist L. Rostropoviç" adlanan xüsusi reklam prospekti buraxılır. Orada resenziyalar yazılır və onun artistlik məharəti xüsusi qeyd edilirdi. Yazırdılar ki, L. Rostropoviç nadir texnikası ilə, ahənkgdarlığı, melodikliyi, ifaçılıq temperamenti və virtuozluğu ilə dinləyiciləri valeh etmişdir. L. Rostropoviçi "musiqi sənətində yeni bir hadisə hesab edirdilər" və bu isə, 18 yaşlı musiqiçinin parlaq gələcəyindən xəbər verirdi. Bir qədər pul yığıb L. Rostropoviç məşhur ispan violonçelisti Pablo Kazalsdan" master-klass "dərsləri alır. 1911-ci ilin yayında o, Rusiyaya qayıdır və payızdan konsert verməyə başlayır. Rostropoviç Voronejdə olarkən konsert sifarişləri alır . Sevastopolda o, A. Qlazunovun rəhbərlik etdiyi orkestrlə bərabər K. Davidovun 1-ci konsertini ifa edir, Rostov-Don və Kazan şəhərlərində isə gələçəkdə sovet bəstəkarı kimi tanınan S. Vasilenko ilə qastrol səfərlərində olur. 20-yaşında ikən artıq onun gələcəyi parlaq və müvəffəqiyyətli görünürdü.
       Peterburq həyatı çox dolğundu, iş təkcə orkestrlə tamamlanmırdı. Rostropoviç çox zaman Rusiyanın bir sıra şəhərlərində, Tiflisdə, Bakıda qastrol səfərlərində olurdu. O, "fitri istedada malik bir musiqi nəhəngi kimi" yaddaşlara həkk olunmuşdur. Onun daimi repertuarında Sen-Sansın konserti, I. S. Baxın süitaları, P. I. Çaykovskinin pyesləri, A. Arenskinin, S. Massnenin əsərləri vardı. Rostropoviç hamı tərəfindən an sambılçı kimi də qiymətləndirilirdi.
       Pedaqoji fəaliyyəti ilə bu illərdə o məşğul olmurdu. Gözəl, çazibədar, musiqi cəmiyyətini sevən bir insan sevinclə yaşayır, yaradır, bütün mənalı həyatını incəsənətə, musiqiyə həsr edirdi.
       1918-ci ildə oktyabr çevrilişindən sonra o işsiz qalır. Petroqradda aclıq başlayır və Rostropoviç məcburiyyət qarşısında Saratova köçür, orada ona Povoljye şəhərlərinin violonçel lideri rolu hazırlanırdı. Saratovda H. Rostropoviç 4-il çalışır. Onun tələbələri arasında gələcəkdə tanınmış violonçelist Raya Qarbuzova da var idi.
       Konsert turnelərindən biri Leopoldu Orenburqla bağlayır. Burada konsertdə istedadlı musiqiçi Sofya Fedotova muşayiət edirdi. S. Fedotova şəhərin musiqi həyatının inkişafında misilsiz xidmətləri olan pianoçu Olqa Fedotovanın kiçik qızı idi. S. Fedotova Moskva Konservatoriyasında professor K. Iqumnovun sinfində məşğul olurdu. Iki gənc arasında bir-birinə qarşı olan böyük məhəbbət tezliklə Sofya və L. Rostropoviçin ailə qurmasına səbəb olur.
       L. Rostropoviç bu seçimdə özünə əks xarakterli bir qız seçmişdi: səbrli, dinməz, çalışqan. S. Fedotova ilə ailə quran L. Rostropoviçin Veronika adlı qız övladı dünyaya gəlir. 1925-illərin ortalarında gənc ailə böyük bəstəkar Ü. Hacıbəyovun dəvəti ilə Bakıya gəlir və Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasına işləməyə dəvət olunur. L. Rostropoviç bu dövrü həyatının ən maraqlı səhifəsi hesab edir. Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası nəzdində ilk simli kvarteti yaradanlardan biri kimi L. Rostropoviçin Azərbaycan professional violonçel məktəbinin inkişafında əvəzsiz xidmətləri olmuşdur. O, həyatının Bakıda keçən dövründə ifaçı, bəstəkar və pedaqoji fəaliyyətlərini birləşdirmişdir. L. V. Rostropoviçin bəstəkarlıq fəaliyyəti romantik xarakter daşıyırdı. O, 4 violonçel konsertinin, fortepiano və violonçel üçün pyeslərin, fortepiano əsərlərinin müəllifi kimi sözsüz ki, öz tələbələrinə təsir göstərib. Bakıda olarkən çox mahnılar bəstələyib. L. V. Rostropoviçin şagirdləri arasında Asəf Zeynallının adını çəkmək lazı mdır. O, Rostropoviçin sinfində violonçel dərsi alır və onun ən yaxşı tələbələrindən biri sayılırdı. Həyat yoldaşı S. Rostropoviç də Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında fortepiano fakultəsi üzrə çalışırdı. Rostropoviçlərin mənzilində daim görkəmli incəsənət xadimləri toplaşır, musiqi axşamları keçirirdilər.
       Azərbaycanda yaşadığı illər ərzində L. Rostropoviç görkəmli Azərbaycan musiqiçiləri ilə dostlaşmış, onların dostluq əlaqələri uzun müddət davam etmişdir. Belə dostluq əlaqələrindən biri dahi bəstəkar Ü. Hacıbəyovla olmuşdur.
       Elə bu dövrdə, 1927-ci il martın 27-də Rostropoviçlər ailəsinin oğlu Mstislav dünyaya gəlir (IX nəslin nümayəndəsi).
       Rostropoviçlər nəslində musiqiyə olan maraq L. Rostropoviçin və onun övladlarının həyatında özünü daha qabarıq biruzə vermişdir. Evdə ki musiqi ab-havası, Sofya və Leopold Rostropoviçlərin gözəl ifası Veronika və Mstislavın hələ kiçik yaşlarından musiqini sevməsinə səbəb olmuşdur. Veronika skripkada çalır, Slava isə hələ 4 yaşında olarkən royalda çətin əsərlər çalmağa çalışırdı. Onun musiqi qabiliyyəti çox tez aşkar olunmuşdu və o, hətta bəstəkarlığa da can atırdı. Birinci əsəri "Polka" rəqsi idi.