ÉÅÍÈËÈÊËßÐÈÌÈÇ
Azərbaycan hərbi orkestr
Aydın Öğüt (Türkiye)
INTERNET SƏHIFƏLƏRINDƏ...
Pərviz QULIYEV
YARADIJILIQ...
-
QÖRÜŞLƏR...
-
MUZEYLƏRDƏ...
-
|
|
Hörmətli oxucular! Jurnalımızın əvvəlki saylarında biz, müasir elektron texnologiyalardan istifadə etməsi sahəsində görülən işlər haqqında söhbət açmışdıq. Məsələn, «Musiqi dünyası» sayt (2000-ci il, ¹ 1, səh. 3), «Vaqif Mustafazadə» (2000-ci il,
¹ 2, səh. 92) və «Azərbaycan bəstəkarları və musiqişünasları» (2000-ci il, ¹ 3-4, səh. 24) saytları sizə artıq məlumdur. Bu gün isə biz, bu istiqamətdə atılan digər addımlardan söhbət açmaq istəyirik.
Özümüzü təkrarlasaq da, cəsarət edib yenə və yenə də müasir bəşəriyyətin həyatında Ümumdünya kompyuter şəbəkəsinin rolunu vurğulamalıyıq. Çünki bu olduqca mühüm sahəyə maddi vəsaitlərin cəlb etməsi üçün kifayət qədər cəhdlər göstərilmir və bu hal bizi çox təəssüfləndirir.
Inkişaf edilmiş ölkələrdə əhalinin təxminən yarısı Internetin xidmətlərindən istifadə edir. Yəqin ki, kütləvi informasiyanın bu cür qüdrətli vasitəsini nəzərə almamaq bağışlanmaz səhv olardı. Əlbəttə ki, bu cür yüksək göstəricilərdən biz hələ ki xeyli uzağıq. Lakin, fikrimizcə, dünyada öz real nailiyyətlərimizi təbliğ etmək və özümüzü tanıtdırmaq üçün ən təsirli və effektiv vasitələrdən istifadə etməyi hamımız borcluyuq.
Bu məqsədə əməl edərək, yuxarıda adları çəkilən saytların müəllif kollektivi bu istiqamətdə fəal işlər görür. Həmin çalışmaların nəticəsində böyük azərbaycan bəstəkarı Qara Qarayevə həsr olunmuş növbəti sayt meydana çıxdı.
Bu ilin iyunun 26-da «Kapellhaus» zalında keçirilən həmin saytın prezentasiyası ictimaiyyətdə böyük maraq doğurdu. Tədbirdə bir çox görkəmli mədəniyyət xadimləri, o cümlədən bəstəkar Arif Melikov, yazıçı Anar, pianoçu Fərhad Bədalbəyli, tarzən Ramiz Quliyev və başqaları iştirak etmişdir.
Giriş sözü ilə çıxış edən Bakı Musiqi Akademiyasının rektoru, professor Fərhad Bədalbəyli kompyuter texnikasının əhəmiyyətini və onun fantastik imkanlarını xüsusi vurğuladı. Layihənin rəhbərini, sənətşünaslıq doktoru Tariyel Məmmədovu bu işin fanatiki kimi səciyyələndirərək, o, doğma zəngin mədəniyyətimizin təbliğatı üçün Ümumdünya şəbəkənin imkanlarından maksimal fəal istifadə etməyi arzuladı (təki maddi imkanlar olsun).
Qara Qarayevin əsərlərindən ibarət kiçik konsert keçirilən tədbirə uyğun gələn əhval-ruhiyyə yaratdı. Burada həm gənc istedadlar, həm də tanınmış ifaçı Eldar Iskəndərov iştirak etdilər.
Sonra isə saytın özünün prezentasiyası başlandı. Tədbirin keçirilməsində Almaniyanın Azərbaycandakı Səfirliyi, Alman-azərbaycan «Kapellhaus» mədəniyyət birliyi, Bakı Musiqi Akademiyası və Azərbaycan bəstəkarları ittifaqı yardım göstərdilər. Saytın böyük ekranda göstərilməsini layihənin rəhbəri Tariyel Məmmədov şərh etdi.
Sayt azərbaycan, ingilis və rus dillərində tərtib olunmuşdur. Təəssüflər olsun ki, imkanların məhdud olduğuna görə digər dünya dillərini tətbiq etmək mümkün olmadı. Lakin, Internetdən istifadə edənlərin nəhəng auditoriyasını əhatə etmək üçün bu üç dil də kifayətdir.
Sayt ən müxtəlif auditoriya üçün nəzərdə tutulub. Bu həm bəstəkarın müasirləri olan yaşlı nəslin nümayəndələri – onlar yəqin ki, saytda öz dövrünün, öz həyatının əksini görəcəklər; bu həm tarixi Vətənindən hər bir xəbəri səbirsizliklə gözləyən azərbaycan diasporasıdır; bu həm sələflərimizlə vəsiyyət edilmiş ənənələrə əməl etməli təhsil alan gənclərdir; bu, nəhayət, dünya musiqisi, o cümlədən azərbaycan musiqisi ilə maraqlanan bütün insanlardır.
Unvanlandığı auditoriyanın müxtəlifliyinə görə sayt müxtəlif funksiyalara malikdir. Əsas, informativ funksiya ilə yanaşı bunlar həm təbliğatçılıq, həm pedaqoji-tərbiyəvi, həm də estetik funksiyalardır (bədii tərtibatına körə saytı bir növ incəsənət əsəri kimi də qavramaq olar).
Bu cür müxtəlif məna daşıyan saytın yaradılmasında bu kimi müxtəlif tədqiqat metodları çevrələyən struktur-sistemli metodologiya tətbiq edilmişdir. Bunlar: empirik, sistemli, informativ, statistik və həmçinin kompyuter texnologöyalarına aid metodlardır.
Göründüyü kimi, əsas məqsədə, yəni böyük müasirimizin xatirəsini əbədiləşdirməyə nail olmaq üçün bir çox vasitələrdən istifadə edilmişdir.
Struktur cəhətdən sayt üç hissəyə bölünür: Qara Qarayevin həyat yolu, yaradıcılığı və xatirəsi.
Birinci hissədə çoxsaylı nadir fotoşəkillərlə illüstrasiya edilmiş bəstəkarın əsas həyat mərhələləri göstərilir. Bölmənin oricinal bədii tərtibatı nəzərə çarpır: Qara Qarayevin ta uşaq yaşından yetkin dövrünədək portret fotoşəkilləri sanki kinolent kadrlarında keçir, onun da dünya mədəniyyətinin görkəmli xadimləri ilə birgə fotoları isə açıq kitab kimi səhifələnir. Bununla yanaşı butun bölmə bəstəkarın əsərlərindən parçalarla müşayiət olunur.
Həmin hissədə həm Qara Qarayevin, həm də digər məşhur musiqiçilərin səsləri yazılıbdır. Məsələn, Qara Qarayev azərbaycan professional musiqisinin banisi Üzeyir Hacıbəyovun rolu haqqında danışır; Dmitri Şostakoviç, Tixon Xrennikov, Fikrət Əmirov, Niyazi kimi bəstəkarlar isə Qara Qarayevin özünün rolu və yaradıcılığı haqqında öz fikirlərini ifadə edirlər. Bundan savayı, həmçinin bəstəkarın müxtəlif mərasimlərdəki çıxışlarını təsvir etmiş kinoxronika kadrları da verilmişdir.
Nadir materialların axtarışları və onların zövqlə tərtib edilməsi ilə əlaqədar müəllif kollektivinin səbr tələb edən böyük zəhmətini qeyd etmək istərdim.
Saytın ən geniş və məzmunlu olan ikinci hissəsi Qara Qarayevin yaradıcılığına həsr edilmişdir. O öz növbəsində bəstəkarın yaratdığı janrlar üzrə bir neçə rubrikaya bölünür. Hissənin quruluşu çox maraqlıdır. Əvvəlcə bəstəkarın yaradıcılığının hər hansı bir sahəsinə, məsələn, kinomusiqiyə həsr olunmuş çoxsaylı kadrlar verilir. Sonra da, kursorla hansısa kadrı seçib kompyuterin muvafiq klavişini basarkən həmin filmdən Qarayevin musiqisi ilə videorolik göstərilir. Digər rubrikalar da məhz həmin prinsip üzrə qurulubdur: balet, müzikl, simfonik yaradıcılıq və kamera-instrumental musiqisi.
Burada həmçinin bəstəkarın pedaqoji fəaliyyəti də əks etdirilib. Təmsil edilmiş və birgə toplanmış Arif Məlikov, Vasif Adıgözəlov, Xəyam Mirzəzadə, Firəngiz Əlizadə, Fərəc Qarayev, Ismayıl Hacıbəyov, Məmməd Quliyev və sairə bu kimi Qarayevin yetirmələri onu müasir azərbaycan bəstəkarlıq məktəbinin banisi və böyük pedaqoq kimi daha qabarıq şəkildə səciyyələndirir.
«Yaddaş» adlı üçüncü hissədə maestronun xatirəsini əbədiləşdirməklə bağlı materiallar toplanmışdır. Burada bəstəkarın adı verilmiş Dövlət kamera orkestri, uşaq musiqi məktəbi, metro stansiyası, böyük okean gəmisi və s. göstərilib.
Həmçinin Qara Qarayevin xatirəsinə həsr
olunmuş əsərlərin siyahısı da verilib.
|