МУСИГИ ТЯЩСИЛИ
MILLI KONSERVATORIYA:
REALLIQLAR VƏ PERSPEKTIVLƏR
.
Ü.HACIBƏYOV ADINA AZƏRBAYCAN DÖVLƏT KONSERVATORIYASINDA
XOR DIRIJORLUĞU KAFEDRASININ YARADILMASI TARIXINDƏN
Leyla FƏRƏCOVA
QARA QARAYEVIN PEDAQOJI PRINSIPLƏRI

Yuri SAYUTKIN
AZƏRBAYCANDA PROFESSIONAL MUSIQI
TƏHSILININ YARANMASINA DAIR
Minirə DILBAZI
ŞÖVKƏT ƏLƏKBƏROVA ADINA
MUSIQI MƏKTƏBI BU GÜN
Fəxriyyə QULIYEVA

       Fikrimizcə, musiqi pedaqogikası da insanın formalaşmasında mühüm rol oynayır. Belə ki, professional musiqiçinin yetişməsi ilkin mərhələdə musiqi məktəbləri ilə bağlıdır. Maraqlıdır ki, sıravi musiqiçilərdən tutmuş ən dahi sənətkarlara kimi hamı öz ilk musiqi müəllimini səmimiyyətlə xatırlayırlar. Çunki məhz musiqi məktəbində direktor başda olmaqla müəllim kolletivində yaranan mənəvi və işgüzar atmosfer kiçik musiqiçinin taleyinə, onun bədii zövqünün və qabiliyyətinin inkişafına çox böyük təsir göstərir. Bu baxımdan 8 saylı musiqi məktəbinin direktoru Rəna Hüseyn qızı Rəhimovanın fəaliyyətini qeyd etmək yerinə düşər.

       Maraqlı və mürəkkəb bir həyat yolu keçmiş Rəna xanım gözəl təhsil almış ziyalı qadınlarımızdan biridir. Təbiətən istedadlı olan Rəna xanım musiqi məktəbindəki ilk addımlarından musiqiçi olacağını qərarlaşdırmışdı. Azərbaycan Dövlət Konservatoiyasında təhsil dövrü onun professional musiqiçi kimi yetişməsində mühüm mərhələ olmuşdur. Işgüzarlığı, məqsədyönlüyü, bacarığı ilə seçilən Rəna xanım artıq müstəqil fəaliyyətə 1955-ci ildən 8 saylı uşaq musiqi məktəbində tədris hissə müdiri kimi başlamış, 1962-ci ildən isə həmin məktəbin direktoru vəzifəsinə təyin olunmuşdur. O dövrdən də məktəb onun həyatının ayrılmaz bir hissəsinə çevrilmişdir.

       Qeyd etmək lazımdır ki, Rəna xanımın rəhbər kimi güclü keyfiyyətləri ümumilikdə məktəbin və müəllimlərin iş üslubunda öz əksini tapmışdır. Burada ciddi nizam-intizam hökm sürür və professionallıq əsas meyar kimi götürülür. Məhz bu keyfiyyətlərin qovuşması gözəl nəticələr vermişdir. Hal-hazırda məktəbin özündə çalışan müəllimlərlə yanaşı, respublikanın ali və orta ixtisas musiqi məktəblərində çalışan bir çox musiqiçi kadrlar məhz 8 saylı məktəbin yetirmələridir. Məktəb öz keçmiş məzunlarını – professor T.A.Məmmədovu, dosentlər A.A.Ziyadlını, A.I.Hüseynovanı və başqalarını böyük fəxrlə xatırlayır. Məktəbin məzunları respublikamızın hüdudlarından kənarda da fəaliyyət göstərirlər. Belə ki, Rəna xanımın fortepiano sinfini bitirən şagirdlər öz təhsilini Moskva, Tbilisi, Qorki konservatoriyalarında uğurla davam etdirmişlər.

       Q.Qarayev adına musiqi məktəbi yüksək professional səviyyəsi ilə təkcə Bakıda deyil, başqa şəhərlərdə də tanınır. Belə ki, 1960-cı illərdə Bakıda müəllimlərin şəhərlərarası professional təcrübə mübadiləsi keçirilirdi. Bu məktəbə də Rusiyadan, Pribaltika və Orta Asiya ölkələrindən metodist-müəllimlər gələrək bütün ixtisaslar üzrə maraqlı açıq dərslər keçirirdilər.

       O cümlədən, məktəbin müəllimləri də başqa şəhərlərə ezamiyyətə göndərilirdi.

       Həmin illərdə məktəbin dərs hissə müdiri Q.Qarayevin tələbəsi I.S.Dulqarova idi.

       Məktəbdəki yaradıcı atmosfer bir çox görkəmli musiqi ifaçılarının diqqətini cəlb etimşdir. Onlardan S.L.Dorenski, E.J.Rıvkin, A.S.Skavronski, E.A.Ancaparidze, A.A.Əliyeva, N.Q.Sultanov, Z.A.Adıgözəlzadə və başqalarının adını çəkmək olar. Tez-tez 8 saylı məktəbin qonağı olan bu musiqiçilər burada həmişə diqqətli və həssas auditoriya və qonaqpərvər direktor tərəfindən böyük ehtiramla qarşılanmışlar. Rəna xanımın özünəməxsus «Qırmızı kitab»ında onların bu haqda səmimi qeydləri vardır. Məsələn, Moskva Konservatoriyasının professoru, pianoçuların bir sıra beynəlxalq müsabiqələrində münsiflər heyətinin üzvü olmuş S.L.Dorenskinin qeydlərində oxuyuruq: «Sizin məktəbdə çıxış etməyimə çox xoşbəxtəm! Dinləyicilər, məktəblilər çox diqqətlə dinləyirdilər! Sağ olun!». Beynəlxalq müsabiqələr laureatı, mahir skripkaçı T.I.Qridenko yazır: «Sizin gözəl məktəbinizdə böyük məmnuniyyətlə çıxış etdim. Məktəbə, onun müəllimlərinə və şagirdlərinə musiqiyə qarşı həmişə belə həssas olmağı arz ulayıram». Bu cür musiqiçilərin məktəbə gəlişi və onların səmimi rəyləri, əlbəttə ki, kollektivin yüksək professional keyfiyyətlərinin göstəricisidir.

       8 saylı musiqi məktəbində çalışmaq böyük məsuliyyət tələb edir. Belə ki, şagirdlərin də, müəllimlərin də professional yüksəlişinə diqqət yetirilir. Yaşlı, təcrübəli müəllimlər cavan həmkarlarına öz məsləhətlərilə kömək edir. Hər bir müəllimin şagirdlərlə işi, şagirdlərin dərs prosesi və ifaçılığı Rəna xanım tərəfindən hər bir xırdalıqlarına qədər obyektivliklə müzakirə olunur, təqdirəlayiq və çatışmayan cəhətləri qeyd edilir, qiymətləndirilir və şagirdin gələcək professional inkişaf yolu müəyyənləşdirilir.

       Qeyd etmək lazımdır ki, 1980-cı illərin sonu, 1990-cı illərin əvvəllərində respublikadan xaricə musiqiçi kadrların axını 8 saylı məktəbdən də yan keçməmişdir. Belə bir çətin dövrdə Rəna xanım beynəlmiləlliyi ilə seçilən məktəbin müəllim kollektivinin tərkibini saxlamaq və professional səviyyəsini yüksəltməyə nail olmuşdur. Xüsusilə gənc müəllim kadrlarının işə cəlb olunması yaxşı nəticələr vermişdi.

       Onlardan 1988-ci ildən müəllimlik fəaliyyətinə başlayan, 1996-cı ildən isə məktəbin dərs hissə müdiri vəzifəsində çalışan F.V.Budaqovun adını xüsusi qeyd etmək lazımdır. O, həm də məktəbin xalq çalğı alətləri orkestrinin rəhbəri və dirijorudur.

       Xalq çalğı alətləri şöbəsinə tarzən və səriştəli müəllim M.Q.Məmmədov uzun müddət rəhbərlik etmişdir. Indi bu şöbədə onunla yanaşı, A.N.Abbasov, I.M.Ibadov, dosent A.A.Abbasəliyev kimi təcrübəli müəllimlər fəaliyyət göstərirlər.

       Məktəb uzun illər boyu simli alətlər şöbəsinin fəaliyyəti ilə tanınır. Belə ki, məktəbin direktoru məhz skripka və violonçel ixtisasları üzrə şagirdlərin yetişdirilməsinə xüsusi diqqət yetirir. Məhz buna görə məktəbin skripkaçılar ansamblı və 35 nəfərlik kamera orkestri çox məşhurdur. Vaxtilə simli alətlər şöbəsində L.A.Rappoport, L.E.Barştak kimi konservatoriyanın tanınmış müəllimləri fəaliyyət göstərirdilər. Hal-hazırda simli alətlər şöbəsinin müəllimləri onların ənənlərini davam etdirirlər. Simli alətlər şöbəsinə Ş.A.Allahverdiyeva rəhbərlik edir. Bu şöbədə professor N.M.Abbaszadə, L.N.Hüseynova kimi müəllimlər fəaliyyət göstərir. Məktəbin akkordeon, nəfəs və zərb alətləri şöbələrinin işi də diqqətəlayiq idi. Həmin illərdə şöbə müdiri T.Q.Əliyevin rəhbərliyi ilə Bakıda 40 nəfərdən ibarət akkordeonçular ansamblının çıxışları hərarətlə qarşılanırdı. Belə ki, I.S.Baxın g-mol xoral prelüdiyası bu ansamblın ifasında həqiqi orqan səslənməsi kəsb etmişdi. Məktəbin nəfəs və zərb alətləri ansamblı da yüksək səviyyəsi ilə həmişə fərqlənmişdir. Hal-hazırda bu şöbədə Z.N.Həsənov, professor A.M.Isgəndərov kimi təcrübəli müəllimlər fəaliyyət göstərir.