ÌÓÑÈÃÈ ÍßÇßÐÈÉÉßÑÈ
X.MIRZƏZADƏNIN «ETIRAF» VOKAL-SIMFONIK ƏSƏRI BARƏDƏ BƏZI MÜLAHIZƏLƏR
Qənirə HÜSEYNOVA
MEHTER MÜZIĞI
Şevki Faruk KANCA (Türkiye, Samsun)
VASIF ADIGÖZƏLOV YARADICILIĞININ ÜSLUB XÜSUSIYYƏTLƏRI
Imruz ƏFƏNDIYEVA
EMIN SABITOĞLUNUN MAHNILARINDA SÖZ ILƏ MUSIQININ QARŞILIQLI ƏLAQƏLƏRI
Ceyran MAHMUDOVA
QARA QARAYEV BALETLƏRINDƏ ƏNƏNƏVILIKLƏ MÜASIRLIYIN VƏHDƏTI
Ilhamə MƏMMƏDLI
ASƏF ZEYNALLININ ƏSƏRLƏRINDƏ MILLI LAD – INTONASIYA XÜSUSIYYƏTLƏRI
Cəmilə HƏSƏNOVA
|
|
Hane : Türk müziğinde yazılan eserlerin bölümlerini belirten terimdir.
Serhane: Türk müziği eserlerinin birinci hanesini belirtir. Bu bölüm bir başka deyişle “Hane-i evveli” olarak da adlandırılır.
Mülazim: Bu bölüm “teslim” olarak da nitelendirilir. Saz eserlerinde sürekli yinelenen bölümdür. Bir anlamda da sazlarla yapılan nakarattır.
Hane-i sani: Eserlerin ikinci haneleri, bölümleridir. “orta hane” veya “miyan hane” olarak da adlandırılır.
Hane-i salis: Eserlerin üçüncü haneleridir.
Hane-i rabi: Eserlerin dördüncü haneleridir.
Serbend: Baş hanelere verilen ad.
Zeyl Hane: Dörtten fazla haneli peşrev ve saz semailerinde -özellikle de beş haneli bestelenen ve ona özel olan Darb-ı Fetih usulündeki peşrevlerde- son haneye verilen isimdir.
Takib-i intikal: Bir çeşit köprü olarak da düşünebileceğimiz tekbir-i intikal, Türk müziğinde peşrev ve saz semailerinde, mülazimeye veya hanelere geçitte tekrarlanan kısa ezgilerdir.
Enstrüman için yapılan eserler, bestelendikleri hane sayılarına göre isimlendirilir ve en az iki haneli olurlar.
1.Iki haneli saz eseri
Iki haneli saz eserlerinde form şöyledir:
Serhane - Mülazime
Serbend - serhane - Mülazime
2. Üç haneli saz eseri
Bu formda yazılmış eserlerin akışı farklı şekillerde olabilir:
I
Serhane - Mülazime
Hane-i sani - Mülazime
Hane-i salis - Müzlazime
II
Serhane - Mülazime 1
Hane-i sani - Mülazime 1
Hane-i salis - Mülazime 2
III
Serhane - Mülazime teslim
Hane-i sani - Mülazime
Hane-i salis teslim - Mülazime
IV
Serhane - Mülazime teslim
Hane-i sani teslim - Mülazime
Hane-i salis - Mülazime
V
Serhane teslim - Mülazime teslim
Hane-i sani teslim - Mülazime teslim
Hane-i salis - Mülazime teslim
VI
Serhane terkib-i intikal - Mülazime terkib-i intikal
Hane-i sani terkib-i intikal - Mülazime terkib-i intikal
Hane-i salis terkib-i intikal - Mülazime terkib-i intikal
VII
Serhane - Mülazime
Hane-i sani teslim - Mülazime
Hane-i salis teslim zeyl-i teslim - Mülazime
VIII
Serhane teslim - Mülazime terkib-i intikal
Hane-i sani teslim - Mülazime terkib-i intikal
Hane-i salis zeyl-i teslim - Mülazime
IX
Serhane - Mülazime
Hane-i sani - Mülazime
Hane-i salis serbend - Serhane mülazime
X
Serhane - Mülazime
Hane-i sani - Serhane mülazime
Hane-i salis - Serhane mülazime
3.Dört haneli saz eseri
I
Serhane - Mülazime
Hane-i sani - Mülazime
Hane-i salis - Mülazime
Hane-i rabi - Mülazime
II
Serhane - Mülazime 1
Hane-i sani - Mülazime 2
Hane-i salis - Mülazime 3
Hane-i rabi - Mülazime 4
III
Serhane - Mülazime teslim
Hane-i sani - Mülazime teslim
Hane-i salis Zeyl - Mülazime teslim
Hane-i rabi - Mülazime teslim
IV
Serhane - Mülazime
Hane-i sani - Mülazime
Hane-i salis - Mülazime
Serbend - Serhane - Mülazime
4.Beş haneli saz eseri
Serhane - Mülazime 1
Hane-i sani - Mülazime 2
Hane-i salis - Mülazime 2
Hane-i rabi - Mülazime 1
Beşinci hane - Mülazime 1
|