|
|
|
(ardı)
Konservatoriyaya son qısa səfərim.
İnqilabdan sonra burjua musiqiçilərinin 1921-ci ildə yaratdıqları
konservatoriyanın rolu haqqında maraqlı təfərrüatlar aydın olur.
Onlar millətin, o cümlədən milli musiqinin digər yolla inkişafını
düşünürdülər. Daha bir təfsilat; ölkədə ilk xalq çalğı alətləri
orkestri ( bu çox vacibdir) konservatoriyada Hacıbəyov tərəfindən
yaradılmışdır. O artıq 1931-ci ildə onu radioya keçirmiş və burada
ilk azərbaycan bəstəkarlarının, avropa musiqisinin -–Motsart, Bize,
Verdi – işləmələrini ifa etməyə başlamışdır. O vaxtlardan Bakının
musiqi həyatında yarım əsr ötmüşdür. Bu dövr ərzində texnika inkişaf
etmiş, musiqi inkişaf etmişdir. Muğam – elmi tədqiqatlar predmetinə
çevrilmişdir. Bununla paralel avropa ilə əlaqələr genişləndirilmişdir.
Bu əlaqələrin gələcəkdə hansı yolla inkişaf edəcəyi maraqlıdır.
Musiqi təhsili sahəsində aparıcı rol daşıyan Konservatoriyada əsas
avtoritetlər P.Xindemit, İ.Stavinskiy, sözsüz ki, B.Bartok olaraq
qalır. Onların arasında Nononun olması tamamilə gözlənilməz oldu.
“ Bu müəlliflərin major – minor haqqında bütün anlayışları alt-üst
edən musiqisi öz diapazonuna görə xalq musiqisi ilə struktur uzlaşmaya
daha çox uyğundur”. Hətta Nonnun musiqisi? Cavab kifayət qədər kəskindir:
“ Nono xrammatizm, sekundalı minorun əsiri olaraq qalmadı”. Görünür,
burada mənim Nononun seriyası ( “Səbirsizlik 1960” əsəri də daxil
olmaqla) haqqında çoxdan yazdığım məqaləni oxuyublar. Hiss olunur
ki, seriya musiqisinə burada böyük diqqət verilir. Mirzəzadə yəqin
ki, məqalənin çoxdan yazılmasının nəzərə alaraq mənim ünvanıma tərif
sözləri söyləyir və gələcək əməkdaşlığa ümidvar olduğunu deyir.
“ Mən belə düşünürəm ki, italyan musiqisi, italyan musiqiçiləri
çox şeylə sənə borcludurlar. Biz, sovet adamları da sənə gördüyün
işlərə görə minnətdarıq”. Mənim Xəzərə səfərimin xoş sonluğu. Elə
indi, son vida axşamini keçirmək üçün ona tərəf yollanırıq. Biz
iri şüşəbənd eyvanlı evləri olan köhnə şəhərin küçələri ilə gedirik.
Bu cür evlərə Moqadişonun mərkəzində, Havananın köhnə ispan məhəllələrində
rast gəlmək olar. İsti şəhərin eyvanları. Kiçik yaşıl həyətlər.
Nəhayət, dəniz. Bizi kater, ziyafət, tostlar, bu ucsuz-bucaqsız
göl-dənizdə mənimlə birgə səfərə çıxmış dostlar və tanış sərnişinlərlə
xoş söhbətlər gözləyir. “ Bu zaman ay doğur, gəmi də onun qısa yolu
ilə yuxulu sulara səmt alır”. Ertəsi gün mən Tbilisə yola düşürəm.
Məni Mirzəzadə, F.Qarayev, Qafqaz boğazı haqqında növbəti əfsanəni
söyləyən Məmməd İsmayıl, Taryel Məmmədov yola salır.
Rus dilindən tərcuməsi
Natəvan Abdullayevanındır
| |