|
À×ÛËÌÀÌÛØ ÑßÙÈÔßËßÐ
Fortepiano sənətinin tarixini vərəqləyərkən… (ardı)
L. Rzayeva.
Filateliyada musiqi mövzuları
E. Iskəndərov
ÕÕ ÿñðèí 20-30-æó èëëÿðèíäÿ ìèëëè áÿñòÿêàðëûã öñëóáóíóí ( éåíè úàíð, ìÿçìóí-îáðàç âÿ ìóñèãè äèëè ) ôîðìàëàøìàñûíûí òàðèõè êîíòåêñòè
Ôÿðÿù ßËÈÉÅÂÀ
|
|
Mövzu və məzmun baxımından "musiqi"li markaları bir - neçə bölməyə ayırmaq olar. Onların birini, – musiqi alətləri bölməyi bu yazıda sizlərə təqdim edirəm.
Hələlik musiqini öz əsil mahiyyətində təqdim edən birneçə marka Butan dövlətində buraxılıb. Elektrik qrammofonunda həmin markalar Butan dövlətinin himni və bir neçə xalq mahnısını səsləndirirlər. Markaların çoxusu isə musiqi sənətini şərti şəkildə təqdim edirlər: 1) rəmzi-alleqorik; 2) musiqi alətləri və çalğı ilə oxuma; 3) musiqi əsərləri məzmununun əks olunması (məsələn, not vasitəsilə) şəkildə.
Markaların üzərində musiqi rəmzləri kimi musiqi alətləri yaxud onların hansısa ünsürləri şəklində öz ifadəsini tapır. Rəssamlar haqlı olaraq stilizasiyalar işlədirlər, çünki emblem (rəmz) üçün, onların fikrincə, alətləri bütünlüklə təsvir etmək gərəksizdir.
Musiqi alətləri və çalğının növlərinin təyini üçün bir çox təsnifat sistemləri var. Çox zaman işlədilən xalq çalğı və professional çalğı anlayışları sonuncunun musiqi təhsilini nəticəsi kimi nəzərdə tutur. Poçt markalarının "lal" musiqinin təsviri aləmində çalğının mahiyyətini musiqi alətini özü təyin edir, lakin alət həm professional, həm də xalq musiqi yaradıcılığına aiddirsə (məsələn, skripka), ifaçının geyimi əsas götürülə bilər.
Təsnifatda səs mənbəyinin, səs alma üsulunun və digər quruluş özəlliklərinin də öz, təyinedici yeri var. Məsələn, fortepiano həm simli, həm zərb, həm də dillə çalınan alətdir.
Bir müəllif kimi, jurnal üçün yazdığımı nəzərə alaraq, məqalədə təqdim edəcəyim markalar Azərbaycan, Türkiyə, Monqolustan, Burkina Faso və Mozambikin xalq musiqi alətlərini əks etdirir ki, burada violalar sinfinə üstünlük verilib. Qeyd etmək istərdim ki, hətta görkəmli fransız rəssamı Deqanın çox tanınmış və yaddaqalan tablosunda saçlarını darayan qızın təsviri xəyalən violonçel çalğısını yada salır.
 
(ardı var)
|
