|
ÉÅÍÈËÈÊËßÐÈÌÈÇ
Ifaçılıq...
-
Yaradıcılıq…
-
Qörüşlər…
-
Muzeylərdə…
-
Elmi seminarlarda…
-
|
|
-
Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyi özünün bütün tarixi boyu Azərbaycan musiqisinin nümayəndələrinə, mühüm tarixlərə, mövzulara və hadisələrə həsr olunmuş tədbirlər, sərgilər, mühazirələr yaradıcılıq görüşləri keçirilmişdir. Lakin son illər muzeydə həmçinin dünya musiqisinin, xüsusən Qərbi Avropa və rus musiqisinin hadisələri və yubiley tarixləri ilə əlaqədar tədbirlər keçirmək ənənə halını almışdır.
Jurnalın ötən nümrəsində fortepianonun 300 illiyinin bayram edilməsi haqqında artıq məlumat verilmişdir. Bundan sonra R. I. Çaykovskinin 160 illiyi və Cüzeppe Verdinin vəfatının 110 illiyinə həsr olunmuş tədbirlər keçirilmişdir. Hər iki tarix üçün muzeyin fondlarından sərgilər hazırlanmışdır Niyazinin mənzil muzeyi filialında təşkil olunmuş Çaykovskinin yubileyinə hərs olunmuş sərginin "Azərbaycanda Çaykovski operası və baleti" adlanmasına baxmayaraq, sərgi eksponatları həm də dahi bəstəkarın Bakıda səslənmiş instrumental əsərləri haqqında, onun əsərlərinin hətta Azərbaycandan kənarda bizim musiqiçilər tərəfindən təsfir etmələri haqqında məlumat vermişdir. Belə ki sərgi eksponatlarından ən qədimi 1916-cı ilin dekabrında Bakı Ümumi məclisinin (indiki Filarmoniya) zalında keçirilmiş Caykovskinin əsərlərindən ibarət konsertin proqramı olmuşdur. Bəstəkarın yaradıçılığının xaricdə təbliğinə gəldikdə isə Niyazinin rolunu qeyd etməmək olmaz. Onun əsərinin gözəl təfsirçisi olan Niyazi dəfələrlə Törkiyəyə "
Yevgeni Onegin" (1963-cü il Ankara, noyabr 1965-ci il Istanbul) və "Qaratoxmaq qadın" (1966-67-ci illər Ankara) operalarının quruluşu üçün dəvət olunmuşdur. Bunu maestronun türk operasının artistlər ilə fotoşəkilləri sübut edir. Sərgidə ilk dəfə olaraq rəssam F.Qusakın "Yevgeni Onegin" operası üçün 40-50-ci illərin kostyum və dekorasiyalarının eskizləri nümayış eskizləri nümayış etdirilmişdir. Sərgidə həmçinin müxtəlif illərdə Azərbaycan Dövlət Opera və Balet teatrının səhnəsində çıxış etmiş Çaykovskinin opera və baletlərindən partiyaların ən yaxşı ifaçılarının fotoşəkilləri təqdim olunmuşdur. Bunlar Fatma Muxtarova ("Çereviçki"-
də Soloxa), Mustafa Topçiyev (Yevgeni Onegin"də Onegin), Qəmər Almaszadə və Leyla Vəkilova, Fərəngiz Əhmədova ("Qaratoxmaq yadın"da Liza), Xuraman Qasımova ("Yevgeni Oneqin"də Tatyana) və bir çoxlarındır.
Tədbirin konsert proqramında Bülbül adına II müsabiqənin laureatı, Opera və Balet teatrının solisti Fəridə Məmmədova, Bakı Misiqi Akademiyasının tələbəsi Əyyub Quliyev, Bülbül adına məktəbin şagirdləri Çaykovskinin əsərlərini və onların Azərbaycan xalq alətləri üçün uyğunlaşdırılmış musiqisini ifa etmişlər.
Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət muzeyinin direktoru Alla Bayramova "Mədəniyyət sərvətlərinin qeyri-qanuni yolla çıxarılması və ya mənimsənilməsi təqdirində onların yenidən vətənə qaytarılması" mövzusunda Kambocada keçirilən 11-ci sessiyanın işində iştirak etmək məqsədilə 2001-ci il martın 6-dan 10-dək Pnom-Pen şəhərinə ezam edilmişdi.
Həmin sessiyada 25-dən artıq ölkənin nümayəndəsi iştirak etmişdir. Lakin bunlarda, Azərbaycan da daxil olmaqla, yalnız 15 ölkə YUNESKO-nun hökümətlərarası komitəsinin üzvi idi.
Öz məruzələrində A. Bayramova Ermənistanın işğal etdiyi ərazilərdə Azərbaycanın mədəni sərvətləri məsələsinə toxunmuşdur. Məlum olduğu kimi, təcavüz nəticəsində 4 şəkil qalereyası və 22 muzey, o cümlədən Şuşadakı Üzeyir Hacıbəyovun, Bülbülün ev-muzeyləri kimi musiqi muzeyləri və Ağdamdakı Qurban Pirimovun ev muzeyi və Azərbaycan xalqının çoxsaylı tarixi mədəni abidələri işğal olunmuşdur.
A. Bayramova işğal olunmuş torpaqlarda qalan sərvətlər probleminə YUNESKO-nun və beynəlxalq ictimayyətin diqqətini cəlb etdi, onların taleyi üçün narahatçılığını bildirdi və bu harədə sessiya iştirakçılarına məlumat verdi. Bu istiqamətdə artıq həm mədəniyyət nazirliyi, həm də Beynəlxalq Muzeylər Şurası IKOM-un Azərbaycan Milli Komitəsi də müəyyən işlər görmüşdür. Hər hansı bir ölkənin digər bir ölkənin mədəni dəyərlərinin zəbt etməsi halları tarixdə az deyil. Lakin bu heç də həmişə həmin sərvətlərin məhvi demək deyil. Məsələn, qədim romalılar fəth etdikləri Yunanıstanın mədəni abidələrini nəinki məhv etmədilər, hətta Roma imperatorluğunun hakimiyyəti dövründə onun bütün hüdudlarında təbliğ etdilər və gələcək nəsillər üçün qorudular.
|
