Xalq artisti, Dövlət mükafatları
laureatı, Bakı Musiqi Akademiyasının professoru Xəyyam Mirzəzadənin
65 yaşı tamam oldu. Yubileylər həmişə injəsənətin qarşısında duran
vəzifələr barədə, yubilyarın keçdiyi yol barədə, bəstəkarın yaradıjılığının
yekunları və sair mövzularda mülahizələri başqaları ilə bölüşmək
üçün əsas verir.
Sənətkara onun müasirləri tərəfindən
qiymət verilməsi həmişə çətin bir problemə çevrilir. Bu işi müəyyən
müddətdən sonra görmək daha asan olur, lakin zaman özü Xəyyam Mirzəzadənin
sağlığında ona qiymət verib. Xəyyam Mirzəzadənin yaradıjılığına
istər Vətənimizdə, istərsə də xariji ölkələrdə marağın ilbəil artması
belə bir qəti fikir söyləməyə imkan verir ki, onun əsərləri milli
musiqi sənətimizdə qabarıq şəkildə ifadə olunmuş yeni intellektual-psixoloci
mərhələnin təməlini qoymuşdur. Hazırda Xəyyam Mirzəzadə Azərbayjan
musiqi sənətində dolğun və bənzərsiz fərdi yaradıjılıq üslubu olan
bir müəllifdir.
Son dərəjə müxtəlif insan xarakterlərinin
jəmləşdiyi real dünyaya aydın baxış, injə və həssas lirik çalarlar,
fikrin yığjamlığı, hərəkətlərin dinamikası və bir də həmişə zəkanın,
məntiqin güjü ilə idarə edilən emosionallıq - bunlar, öz yaradıjılıq
dəst-xəttinə, öz estetik məramına sadiq qalan, bu yoldan dönməyən
X. Mirzəzadənin əsərlərinin səjiyyəvi jəhətləridir.
Xəyyam Mirzəzadə bəstəkarlıqla
yanaşı, həm də kompozisiya kafedrasında pedaqoci fəaliyyətlə olmuş,
uzun illər bu kafedraya rəhbərlik etmişdir. Artıq neçə ildir ki,
kompozisiya kafedrasının professoru olan Xəyyam Mirzəzadə çoxsaylı
gənj mütəxəssislər yetişdirmişdir. Gənj bəstəkarların və ifaçıların
iştirakilə dünyanın bir sıra ölkələrində keçirilmiş müsabiqələrin
münsiflər hey’ətinin üzvü olmuş professor Mirzəzadə bəstəkarların
müxtəlif səviyyələrdə keçirilən müşavirə, plenum və qurultaylarında,
elmi attestasiya komissiyalarının işində həmişə fəal iştirak edir.
Xəyyam Mirzəzadənin - pedaqoq, bəstəkar, yüksək intellektə malik
olan bu iste’dadlı insanın ijtimai həyatı həmişə beləjə joşqun fəaliyyət
şəraitində keçir.
Bəstəkarın texniki imkanları
o qədər yüksəkdir ki, o, öz yaradıjılığında hər bir üslubdan və
hər üslubun bütün modellərindən istifadə edə bilir. Lakin Mirzəzadə
həmişə saf-çürük etməyi, belə demək jayizsə, israf-çı-lıq-dan çəkinməyi
üstün tutur. O bir müdrik sə-nət-kar kimi, yaxşı bilir ki, gerçək
problemləri həll etmək üçün hök-mən mürəkkəb vasitələrdən istifadə
edilməsi, mürəkkəb mövzuları açmaqdan ötrü musiqi dilinin mürəkkəb
növ-lərinə mürajiət edilməsi heç də zəruri deyil. O bilir ki, yenilik,
novatorluq heyrətamiz dərəjədə sadə vasitələrin köməyilə də ifadə
edilə bilər. Bu fikrin doğruluğunu yəqin etmək üçün, keçmişin böyük
sənətkarlarının yaradıjılığını xatırlamaq kifayətdir.
Bəstəkar Mirzəzadəyə xas olan
daha bir mühüm keyfiyyət ondan ibarətdir ki, o heç vax dinləyiji
auditori-ya-sının zövqünə uyğunlaşmağa çalışmır, heç vaxt yüngül
şöhrət dalınja qaçmır. Onun öz yaradıjılığında əsasən instrumental
musiqi canrı ilə kifayətlənməsi faktı din-lə-yiji auditoriyasını
məhdudlaşdırırdı, lakin bəstəkar bunu bilə-bilə, şüurlu surətdə
bu yoldan dönmür, öz yaradıjılıq “Mən”inə, estetik mövqeyinə sadiq
qalırdı.