37.
Senza suono işarəsi.
Rezonans effekti verən ifa
üsuludur. Səssiz basılmış not və akkordlara
(senza suono - "səssiz" (ital.) ) digər əllə
vurulmuş klaster (A variantı) və ya çalınmış
passaj (B variantı) vasitəsilə təsir olunduqda,
sonradan eşidilən rezonans səslərini göstərir.
həmin effekt öncə səssiz basılmış
not simlərinin xarici təsir vasitələrinə
(klaster və ya passaj), rezonansından yaranır. Rezonans
havanın və piano dempferinin titrəməsindən
irəli gəlir. Klaster və ya passajın ifaçından
sonra rombla yazılmış notlar efemer surətdə
"havada qalır". Senza suono effektini almaq üçün
öncə rombla yazılmış notları səssiz
basaraq saxlamaq, sonra dicər əllə klaster, akkord
və ya passajı çalaraq pauza vermək gərəkdir.
Bu zaman "səssiz" akkord buraxılmır və efemer
bir akkord (çalınma-mış) eşidilir. Bu ifa
üsulunun zərb alətlərindən alındığı
ehtimal olunur.
Bax: Fərəc Qarayev (Azərbaycan)
- "Forst şəhəri üçün musiqi". 1992.
"POSTLUDIO". 1991.
38.
A) variantı - bir not üzərində
"tremolo" işarəsi (repetisiya). Klassik yazılış
və ifa tərzi:
B) variantında "tremolo" getdikcə
sürətlənir. İfa tərzi:
C) variantında "tremolo"nun
sürətinin artması (accel.) və azalması
(rit.) tələb olunur. İfa tərzi və yazılışı:
"Tremolo" üzərində
+ işarəsi varsa, simlərdə çalınmalıdır.
Bax: Əli Əlizadə
(Azərbaycan) - "Qədim səslər". 1998. Masoki
Okasima (Yaponiya) - "A starri night". 1982.
39.
Mümkün qədər
sürətli çalınması tələb olunan
not qrupları (prestissimo possibile).
A) variantında qruplaşma
sonrakı akkorda forşlaq kimi çalınırsa,
B) variantında qruplaşma sərbəst passaj rolundadır.
Qruplaşmaların kə-narındakı dəyərlər
müxtəlif olur (otuzikilik, onaltılıq və
s.). Bəzən bir əsər daxilindəki qruplaşmaların
dəyərləri fərqlənir. Bu zaman onları
fərqli sürətlərdə çalmaq lazımdır.
Bax: Ole Vlutzow-Holm (İsveç)
- "CIAROS-KURO". 1982.
Beat Furrer (İsveçrə)
- "POEMAS". 1984.
Fərəc Qarayev (Azərbaycan)
- "POSTLU-DIO". 1991.